انتشار کتاب "کنز مخفی" اثر شیخ عبدالنبی اراکی وفسی
چاپ نخست كتاب «كنز مخفی (مباحثی پیرامون زیارت عاشورا)» تالیف آیةالله العظمی عبدالنبی اراكی، تحقیق ناصر باقری بیدهندی از سوی انتشارات مسجد مقدس جمكران منتشر و روانه بازار نشر شد.
در بخشی از مقدمه محقق، درباره آشنایی با مولف كتاب آمده است: «به دلیل آثار و بركات این منشور، تولی و تبری و مضامین بلند و مفاهیم والای آن، شماری از علما و دانشمندان به شرح آن اهتمام خاص داشتهاند. و اهل معرفت آن را به عنوان ذكر و ورد خویش داشته و در دشواریها و سختیهای خود به خداوند متوسل میشدهاند. یكی از دانشمندانی كه به شرح عالمانه زیارت عاشورا پرداخته، فقیه بزرگوار آیتالله العظمی حاج عبدالنبی اراكی –علیه رضوانالباری– است كه در این مقدمه به صورت فشرده به معرفی آن جناب میپردازیم:
آیتالله عبدالنبی اراكی در سال 1307 هجری قمری در اراك دیده به جهان گشود و در رجب 1385 هجری قمری پس از عمری تلاش و كوشش و خدمات ماندگار، چشم از جهان فرو بست و بدرود حیات گفت.
او تحصیلات خود را در اراك، همدان و نجف اشرف به اتمام رساند، و به درجه رفیعه اجتهاد نائل آمد. در نجف اشرف به تدریس پرداخته و در كنار آن به تالیف و تصنیف روی آورد.
آن مرجع بزرگوار پس از سالها بهرهوری از محضر آیات عظام؛ ملا فتحالله نمازی معروف به شیخالشریعه اصفهانی (متوفای 1339 هجری قمری)، سیدابوالحسن اصفهانی (متوفای 1365 هجری قمری)، میرزا محمدحسین نائینی (متوفای 1355 هجری قمری)، آقا ضیاءالدین عراقی (متوفای 1361هجری قمری) و حاج شیخ علی قوچانی و حاج میرزا علیآقا قاضی، با كوله باری عظیم از دانش به كشور مراجعت كرد و در سال 1366 هجری قمری وارد حوزه علمیه قم شده و علاوه به اقامه جماعت در مسجد عشقعلی به تدریس و تربیت فضلا پرداخت.»
تالیفات فراوانی در موضوعات مختلف از وی به یادگار مانده است از جمله: معالمالزلفی، افاضةالقدیر، غوالیاللئالی، اعلامالعامة فی صحةالحج مع ابناءالعامة، كتابالمحاكمات، حاشیه بر وسیله، روح ایمان، رساله عملیه و انیس المقلدین. وی علاوه بر تخصص در فقه و اصول، در كلام و علوم غریبه و تعبیر خواب مهارت داشت.
سرانجام این عالم عامل، پس از ارتحال در جوار كریمه اهلبیت، حضرت فاطمه معصومه(س) در مسجد بالاسر به خاك سپرده شد.
مولف بزرگور این اثر، رساله خود را چنین آغاز میكند: «و اما بعد: چنین گوید: عبدالنبی نجفی عراقی كه این رسالهای است در زیارت عاشورا، و نامیده شده است به "كنز مخفی" و مشتمل است بر یك مقدمه و چندین مقاصد و خاتمه. اما مقدمه، پس در وی انواری است.
نور اول: مخفی نیست بر احدی از فقهاء امامیه -رضوانالله علیهم- بر این كه زیارت عاشورا از اهم امور شرعیه است و مطابق اخباری كه بعدا ذكر خواهد شد، از بزرگترین عبادتها است. بلكه برتری دارد از نظر ثواب و فضیلت بر تمام عبادات واجبه مثل حج و نماز و روزه و جهاد و غیره ... و از برای تلاوت این زیارت، فوائد غریبه و آثار عجیبه دنیوی و اخروی مسلم شده است، چنانچه جمع كثیری هم ادعای تجربه نمودهاند كه مقداری از آن را در خاتمه مینگاریم.
و لذا بنای اصحاب -رضوانالله علیهم- از صدر اول الی الآن بر مداومت این عمل شریف است در هر روز، بلكه این دعوی مسلم شیعه است اگر ضرورت ادعا نشود، پس همان كبریت احمر و یا كنز مخفی و یا توبه نصوح، همین زیارت شریف است ... .
نور دوم: در بیان اختلاف اصحاب در وجوب عینی زیارت و عدم آن است. و جماعتی مانند: صاحب حدائق، مجلسی و شیخ حر عاملی -رضوانالله علیهم- قائل به وجوب عینی میباشند و اشخاصی مانند: محدث نوری و غیر ایشان قائل به وجوب كفائی آن شدند و مشهور از فقها اختیار كردهاند استجاب را و اقوی همین است. منشا این اختلافات اخبار است، زیرا آنها دو طائفه هستند: یكی دال بر وجوب و دیگری دال بر استحباب و انظار هم در جمع بین این اخبار مختلف شده ... .
نور سوم: در بیان آن كه شكی نیست در قتل و شهادت در روز عاشورا و در ماه محرم ... .
نور چهارم: در بیان زمان شهادت بر حسب فصول سال میباشد ... .
نورپنجم: در بیان آن كه زیارت عاشورای معروف، كلامالله است و از منشآت حضرت احدیت میباشد، و نیز از احادیث قدسیه بهشمار میرود. و سایر زیارتها این مرتبه را ندارد، فقط فرق آن با قرآن مجید همان فرق بین احادیث قدسی و قرآن است. بدان معنی كه اگر لفظ و معنی به داعی اعجاز مال خداوند باشد آن را "قرآن" گویند و اگر همان لفظ و معنی به داعی غیر اعجاز از خداوند باشد، آن را "حدیث قدسی" گویند و اگر معنی به داعی غیر از اعجاز از خداوند و لفظ از غیر باشد، آن را "احادیث" گویند و ظاهرا فرقی نكند این مراحل در كیفیت استفاده نبی در خواب یا بیداری دیدن و یا شنیدن ملك یا جبرئیل(ع) و یا به الهام، ولی بر حسب تصریح جماعتی، بلكه اخبار و آثار، قرآن مختص است به تلاوت جبرئیل و دیدن وی. و حدیث قدسی و سایر احادیث به غیر آن طریق یا الهام. در هر صورت شكی نیست كه این زیارت عاشورا از احادیث قدسیه است ... .
نور ششم: در بیان این كه جهت صدوری این زیارت قطعی است از نظر اجماع عملی قدیما و حدیثا از اكابر مشایخ امامیه به تمام فرق، از فقها و اصولیین و حكما و عرفا و مفسرین، و ادبا و غیر اینها از فرق مختلفه ... .
نور هفتم: در بیان خواندن زیارت عاشورا برای درك ثواب و فضیلت و قضاء حوائج ... .
نور هشتم: در آداب و شرایط زیارت ... .
نور نهم: در بیان ثواب و فضایل زیارت عاشورا است كه خود مقدمهای برای نور دهم كه مقصود اصلی این رساله بوده، میباشد. چون زیارت عاشورا بخصوصه و به عنوان عام هریك ثوابی دارد، لذا ما مقداری از ثواب مترتب بر زیارت عاشورا را به عنوان خاص و عام ذكر میكنیم:
1. روایتی از امام محمد باقر(ع) است كه فرمودهاند: "هركه زیارت كند حسینبن علی(ع) را در روز عاشورا یا هر روز، ثواب دو هزار هزار حج و دو هزار هزار عمره و دو هزار هزار جهاد با پیغمبر(ص) دارد و من این ثوابها را ضامن میشوم."
2. در روایت دیگری از همین امام نقل شده كه فرمودند: "از برای خواننده، ثواب مصیبت هر پیغمبر و صدیق و شهیدی كه مرده باشد یا مقتول شده باشد از اول دنیا تا روز قیامت."
و نیز خداوند به زائرین هزار هزار حسنه عطا فرموده و هزار هزار سیئه از آنها نابود كند و قاری مانند اشخاصی است كه با حسینبنعلی(ع) شهید شده باشد.
3. روایت صفوان از امام جعفر صادق(ع): "هركس زیارت عاشورا را بخواند، داخل بهشت میشود و هركس بخواهد در قیامت شفیع میشود و حاجت وی در دنیا برآورده خواهد شد و من خودم و پدرانم و پیغمبر(ص) و جبرئیل ضامن آن هستیم" ... .
نور دهم: در بیان رفع دو اشكالی است كه بر این زیارت شده ... .
نور یازدهم: در بیان اقدام حضرت سیدالشهدا(ع) است بر شهادت. چه آنكه در صدر اول به علت اختلاط شیعه و سنی بر اقدام آن بزرگوار ایراد میكردند و این اشكال كه چرا حسینبن علی(ع) اقدام به این عمل كرد، از صدر اول تا به حال باقی است و جوابهایی نیز دادهاند و رسائلی نیز در این خصوص نگاشتهاند از جمله رسالهای است كه مرحوم سیدمرتضی علمالهدی(ره) در دفع از اشكال نوشته است».
این اثر، علاوه بر این یازده نور، دربردارنده 25 مقصد نیز است.
چاپ نخست كتاب «كنز مخفی (مباحثی پیرامون زیارت عاشورا)» در شمارگان 2000 نسخه، 200 صفحه و بهای 14000 ریال از سوی انتشارات مسجد مقدس جمكران راهی بازار نشر شد.
منبع:خبرگزاری کتاب ایران
یادداشت: این کتاب، دومین کتابی است که محقق ارجمند جناب آقای ناصر باقری بیدهندی از میان آثار شیخ عبدالنبی وفسی برگزیده و به بازنویسی و حاشیه نویسی آن اقدام نموده است. قبلا کتاب "روح ایمان در شناخت حقیقت نفس و روح انسان" توسط این محقق گرامی با تصحیح و حاشیه نویسی به چاپ رسیده بود.