سید مبین وفسی

سید مبین وفسی یکی از سادات بزرگوار و عالیقدر وفس بود که به صورت معجزه آسایی حافظ قرآن شده بود.

داستان حافظ  قرآن شدن ایشان را از قول « حاج آقا علی سجادی » یک از روحانیون وفسی نقل می کنیم. ایشان می گویند:« سید مبین وفسی با تقوی و ساده لوح و در عین حال کُند ذهن و دیریاب بودند اما در تقوی و پاک دامنی زبانزد همه ی مردم بودند. یک شب امام زین العابدین(ع) را به خواب می بینند و حضرت جام آبی به سید می دهند، سید آب را می نوشند و صبح که از خواب بر می خیزند، احساس می کنند که قرآن را حفظ هستند. ایشان را برای امتحان به دربار ناصرالدین شاه می برند و قاری که می خواست ایشان را امتحان کند مقداری متون عربی را با آیات قرآن با هم می خواند که سید معترض می شوند و می گویند این قسمت آیات قرآن نیست و اضافه می کنند که قرآن دارای نوریست که می درخشد. بعد از آن اجازه می یابند که از کتابخانه شاهی دیدن کنند و کتاب «حیات القلوب» علامه ی مجلسی را انتخاب می کنند و همراه خویش می آورند که تا سال ها در این خانواده دست به دست می گشت و دست خطی از شاه می گیرند که سادات محله ی خیبر(خانی بر) از خدمت نظام معاف باشند که تا زمان جلوس سلطنت رضا پهلوی معتبر بود».

 

آیت الله صابری همدانی در کتاب « تاریخ مفصل همدان»، صفحه 154، می گوید: « سید مبین سید خلیل بن سید اسحاق سجادی. سر سلسله خاندان سجادی های وفس و بیت سیادت است. سید احمد فرزند اوست و حاج صادق فرزند سید احمد از تجار ساکن همدان است و فرزندش سید رضی از فضلاء و ساکن همدان بوده که در حوزه این شهر تدریس می کرده است. حدود 1360 وفات کرد.

سید باقر فرزند دیگر سید مبین وفسی است که در قم وفات کرده است. پسر سوم سید مبین سید محمد بوده که مسموماً از دنیا رفته و پسرش حاج آقا حسن بن سید محمد از وعاظ بوده که در یکی از قراء تهران سکونت داشته. سید مجتبی برادر سید مبین است که از او سید حسین به دنیا آمد که از اهل علم بوده که سید باقر و سید جواد از فرزندان اوست که در همدان از محصلین علوم دینی می باشند».

 

شخصیت علمی و آثار

علامه سید محسن امین در کتاب اعیان الشیعه، جلد 9، صفحه 44 آورده است:

السید مبین الحسینی الوفسی الهمدانی

توفی حدود 1270 و قبرة بمقبرة شیخان بقم.

محدث فقیه مفسر ریاضی من اجلاء تلامذه صاحب الجواهر له مولفات منها (1) الکشکول فرغ منه سنة 1267 (2) زبدة الاحادیث فرغ منه بمشهد الرضا(ع) سنة 1268 (3) کتاب فی الادعیة فرغ منه بطهران سنة 1268 (4) کتاب تلخیص ذریعة الراغب للشیخ ابی القاسم الراغب فی العرفان و التصوف.

ترجمه فارسی:

عالم جلیل، فاضل کامل، عارف متقی، مفسر، فقیه، محدث ریاض از شاگردان برجسته صاحب« جواهر» است. صاحب تالیفات مفید و سودمند است. در قم ساکن شد و در تاریخ حدود 1270 وفات کرد و در قبرستان شیخان قم دفن شد.

چندین اثر از او نام برده شده:

1) «کشکول» که در سال 1267 از تالیف آن فارغ شده.

2) «زبدة الاحادیث» در سال 1268 در مشهد تالیف کرده.

3) کتابی در اعبیه در مراجعت از مشهد در تهران آن را نوشته.

4) «تلخیص الذریعه» راغب اصفهانی در عرفان و تصوف.

 

در مجلد های 4، 8، 12، 18 و 20 کتاب شریف الذریعة آقا بزرگ طهرانی نیز مطالبی پیرامون آثار سید مبین وفسی آمده است(بعضی مطالب تکراری است):

 

جلد 4؛ شماره 1868؛ کتاب « تلخيص الذريعة »:

إلى مكارم الشريعة في التصوف و العرفان ، تأليف الراغب الأصفهاني للسيد مبين الحسيني الوفسي الهمداني أوله و بعد فهذه زبدة من ذريعة الراغب اعلم أن طريق يوجد منضما إلى كشكول المؤلف الذي فرغ منه 1267 عند السيد شهاب الدين التبريزي نزيل قم .

 

جلد 8؛ شماره 725 ؛ « كتاب الدعاء »:

للسيد مبين الحسينى الوفسى الهمداني نزيل قم، شرع بتأليفه في قصبة وفس وفرغ منه بعد العود عن مشهد خراسان في طهران في مدرسة الحاج رجب على في (1268) نسخة خط المؤلف توجد عند (السيد شهاب الدين) بقم.

 

جلد 8؛ شماره 798 ؛ « كتاب الدعوات »:

مجموعة من الادعية التى دونها: السبد مبين الوفسى الهمداني شرع في تأليفه في وطنه قصبة وفس، ثم جاء إلى مشهد خراسان، وبعد قضاء الوطر من الزيارة والعود مر إلى طهران فنزل بها في مدرسة (الحاج رجب على) وتمم الكتاب هناك في (1268) والنسخة بحطه في مكتبة (السيد شهاب الدين بقم) كما كتبه الينا.

 

جلد 12؛ شماره 103؛ « زبدة الاحادیث »:

للسيد مبين الحسيني الوفسي الهمداني، نزيل قم أخيرا المتوفى بها والمدفون في مقبرة شيخان. الفه وهو في مشهد خراسان في مدرسة

 

جلد 18؛ شماره 756؛ « الکشکول »:

للسيد مبين الحسيني الوفسي الهمداني، نزيل قم أخيرا، والنسخة بخطه فرغ من بعض اجزائه في 1267 عند السيد شهاب الدين بقم، يظهر منه تلمذه على صاحبي " الضوابط " و " الجواهر ".

 

جلد 20؛ شماره 1948؛ « مجموعة الادعية »:

للسيد مبين الحسيني الوفسي الهمداني شرع بتأليفه في وطنه قصبة وفس ثم ذهب إلى زيارة مشهد الرضا (ع) وفي أوبته عن المشهد ووصوله إلى طهران نزل في مدرسة الحاج رجب على وتممه هناك 1268 والنسخة بخطه عند السيد شهاب الدين التبريزي كما كتبه إلينا.

 

منابع:

ستاد یادواره شهدای وفس؛ وفس در گذر زمان؛ چاپ نور حکمت؛ تهران؛ 1378.

احمد صابری همدانی؛ تاریخ مفصل همدان؛ جلد دوم، انتشارات عین القضاة همدانی، 1375.

علامه سید محسن امین؛ اعیان الشیعه؛ جلد نهم؛ چاپ بیروت.

آقا بزرگ طهرانی؛ الذریعة.